Poferment wyprodukowany na bazie materii organicznej pochodzenia roślinnego zawiera w swoim składzie autochtoniczne mikroorganizmy, które naturalnie zasiedlają rośliny. Wiele gatunków bakterii m.in. z rodzaju Pseudomonas, Klebsiella, Bacillus, Enterobacter, Microbacterium, Cellulomonas stanowiących rodzimy mikrobiom roślin, należą do grupy PGPR (Plant Growth Promoting Rhizobacteria), czyli bakterii promujących wzrost roślin.
Ich wpływ na rozwój roślin polega między innymi na produkcji fitohormonów, czyli substancji organicznych, takich jak auksyny, cytokininy i gibereliny, które w małych stężeniach są w stanie indukować procesy fizjologiczne w roślinie, wpływając na poprawę jej odżywienia, jak również optymalizować wzrost i rozwój poszczególnych organów rośliny.
Auksyny uznane są za najważniejszą grupę hormonów, należy do nich m.in. kwas indolo-3-octowy (IAA). Znaczenie auksyn jest bardzo istotne, biorą bowiem udział w tworzeniu zawiązków korzeniowych, stymulacji wzrostu korzenia głównego oraz we wspomaganiu tworzenia włośników, dzięki czemu poprawiają pobieranie przez rośliny niezbędnych składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas. Uczestniczą również w sygnalizacji pomiędzy roślinami a drobnoustrojami, co ma zasadnicze znaczenie w procesie bakterioryzy, czyli w symbiozie zachodzącej pomiędzy bakteriami brodawkowymi a roślinami bobowatymi.
Kolejną grupą fitohormonów, które odgrywają ważną rolę w procesach rozwojowych roślin są cytokininy. Indukują one podziały komórkowe, wpływając na dynamikę wzrostu roślin. Ponadto hamują proces starzenia tkanek i organów roślinnych.
Gibereliny z kolei wykazują niezwykle szerokie działanie, indukując kiełkowanie nasion, stymulując wzrost powierzchni liści oraz wzrost łodygi na długość. Dodatkowo przyspieszają proces kwitnienia roślin, rozwój kwiatów, jak również zwiększają żywotność pyłku i stymulują rozwój owoców.
Obecne w pofermencie fitohormony mikrobiologicznego pochodzenia odgrywają znaczącą rolę we wzmacnianiu zdolności roślin do wzrostu w warunkach stresowych, takich jak susza, zasolenie, zakwaszenie gleby, zmienne wartości temperatury, toksyczne działanie metali ciężkich, a nawet działanie patogenów roślinnych.
Wykorzystanie potencjału tych naturalnych substancji organicznych w promowaniu wzrostu roślin umożliwia wdrażanie zrównoważonych praktyk rolniczych, opartych na stosowaniu pofermentu z biogazowni rolniczej, co w konsekwencji prowadzić będzie do poprawy zdrowotności i bioróżnorodności ekosystemu glebowego.
Prof. UPP dr hab. Agnieszka Wolna-Maruwka
Katedra Gleboznawstwa i Mikrobiologii
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu